Po diagnozie cukrzycy pacjenci często są zdruzgotani i zastanawiają się „Co mogę teraz jeść?”. W ich umysłach zaczynają krążyć myśli o tym, że nie zjedzą już nigdy ulubionego deseru czy ziemniaków. Wciąż istnieje wiele mitów na temat diety cukrzycowej. Dowiedz się, czym właściwie jest cukrzyca, jaką dietę należy przy niej stosować oraz czy cukrzycy mają do wyboru jakąkolwiek alternatywę dla słodyczy.
Czym tak właściwie jest cukrzyca?
Cukrzyca jest jedną z częstych chorób metabolicznych, związanych z podwyższonym poziomem glukozy we krwi, czyli inaczej mówiąc hiperglikemią u dzieci. Można wyszczególnić dwa główne typy cukrzycy: typ 1 i typ 2. Przy cukrzycy typu 2 trzustka zwykle wydziela insulinę, ale tkanki organizmu są odporne na jej działanie. Zjawisko to nazywane jest powszechnie insulinoopornością. W miarę postępu choroby trzustka słabnie. Sytuację pogarsza wysoki poziom insuliny. Cukrzyca u dziecka, jak i u osoby dorosłej typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, która może dotknąć wszystkich, bez względu na wiek. Organizm atakuje własne komórki beta trzustki, które są odpowiedzialne za produkcję insuliny. W cukrzycy typu 1 najczęstszym sposobem leczenia jest wstrzykiwanie do organizmu insuliny.
Dieta cukrzyka – jak wygląda?
Oba typy cukrzycy u niemowlaka wymagają diety, która utrzymuje prawidłowy poziom stężenia glukozy. Dobrze zbilansowane posiłki powinny zapobiegać nagłym skokom poziomu cukru we krwi i insuliny. W obu cukrzycach zaleca się wprowadzenie diety o niskim indeksie i ładunku glikemicznym. Żywność powinna być przygotowywana zgodnie z zasadami zdrowego żywienia, co oznacza, że dania muszą być właściwie zbilansowane, różnorodne i spersonalizowane zgodnie z potrzebami.
Diety o niskim IG i ładunku są świetne do zarządzania poziomem glukozy we krwi, lipidów, zmniejszającym uczucie głodu po posiłku i do kontroli wagi. Ten plan żywieniowy oferuje również takie korzyści jak obniżenie ryzyka powikłań cukrzycy i zmniejszenie apetytu w ciągu dnia. Dania powinny być przyrządzane ze złożonych węglowodanów, tłuszczy, białek oraz zawierać świeże owoce bądź warzywa. Białka i tłuszcze to makroskładniki, które obniżają indeks glikemiczny i ładunek Twojego posiłku.
Zdrowe odżywianie wymaga różnorodności i powinno zawierać: duże porcje świeżych warzyw, owoców (zwłaszcza jagodowych), orzechów, nasion, olejów, roślin strączkowych, pełnoziarnistych makaronów i pieczywa, chudych mięs. W diecie pacjenta z cukrzycą nie ma pokarmów zakazanych. Są jednakże produkty, które należy ograniczyć i spożywać bardzo rzadko, w małych ilościach.
Pacjenci z cukrzycą nie powinni jeść przetworzonej żywności. Zalicza się do niej: gotowe posiłki, dania do odgrzania, żywność typu instant, fast foody, słodycze, słodkie płatki śniadaniowe, solone przekąski itp. Tego rodzaju produkty w rzeczywistości zawierają wiele dodatków, pozbawione są składników odżywczych oraz posiadają bardzo dużą ilość cukru. W diecie low-IG/low-GL należy ograniczyć spożycie cukrów prostych, które znajdują się w zwykłych słodyczach i pieczywie. Lepiej wybierać słodkości dopuszczone do spożycia przez diabetyków.
Jednym z najważniejszych elementem diety jest ograniczenie picia napojów słodzonych, owocowych soków i alkoholu. Są to kalorie, które nie zawierają odpowiedniej ilości błonnika pokarmowego, przy tym szybko się trawią przez organizm i nie zapewniają uczucia sytości.
Ważne jest, aby czytać etykiety i sięgać po produkty z najlepszymi składnikami, unikając tych, które zawierają cukier. Istotne jest wprowadzenie zmian i tym sposobem: chleb pszenny zastąpić chlebem razowym, płatki czekoladowe – owsianymi, słodzone jogurty – naturalnymi. Mała zmiana może pozytywnie wpłynąć na poziom cukru u diabetyka.
Jakie słodycze może jeść cukrzyk?
Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez cukrzyków jest „Czy wszystkie słodycze są zakazane?” Prawda jest taka, że można jeść słodycze, ale oszczędnie – ze względu na ich wysoki indeks glikemiczny, niską wartość odżywczą i wysoką zawartość cukru, chyba że są to słodkie przysmaki przyjazne diabetykom.
Na szczęście obecnie dostępnych jest wiele fajnych zamienników cukru, dlatego cukrzycy nie muszą rezygnować ze słodkich przekąsek. Wśród popularnych i zalecanych naturalnych słodkości występuje: erytrytol, ksylitol oraz stewia. Te zamienniki cechują się niskim indeksem glikemicznym, nie przyczyniają się do gwałtownego podwyższenia się poziomu cukru we krwi i mają znacznie mniej kalorii niż zwykły cukier.
Takie naturalne zamienniki są idealne do pieczenia zdrowych deserów, ciast, ciasteczek owsianych dla cukrzyków oraz jako pyszny dodatek do omletu. Sprawdzą się także do słodzenia napojów. Znajdziesz je również w gotowych słodyczach czy małych przekąskach.
Oto kilka zdrowych słodyczy, które doskonale sprawdzają się w diecie cukrzycowej: ciemna czekolada, cukierki i ciasteczka bez cukru. Innym słodzikiem, który może być stosowany przez diabetyków jest maltitol. Cechuje się niski indeksem glikemicznym i wywiera umiarkowany wpływ na poziom cukru we krwi, dlatego też słodycze z jego dodatkiem w kontrolowanych ilościach, mogą być spożywane przez cukrzyków.
Pamiętaj także, że istnieje różnica pomiędzy produktami oznaczonymi jako „bez cukru” a tymi, które są „bez dodatku cukru”. Artykuły bez cukru powinny mieć 0% cukru lub jego śladowe ilości i być pochodzenia naturalnego. Produkty bez dodatku cukru to takie, które go nie zawierają, ale mogą mieć w składzie cukry naturalne. Dlatego choć przekąska owocowa jest bez dodatku cukru, nadal może zawierać cukry, które znajdują się w owocach użytych do jej stworzenia. Są zdrowsze niż cukier dodany, jednakże ich zawartość należy wziąć to pod uwagę, planując posiłki.
Jeśli będąc cukrzykiem, masz ochotę na coś słodkiego, to najlepszym momentem na smakołyk jest dołączenie go do posiłku. Gdy Twoja dieta jest zdrowa i pełna składników odżywczych, znajdzie się w niej również miejsce na słodycze. Ważne jest, aby pamiętać o umiarze i traktować słodkości jako dodatek do diety, a nie główne danie.
