Jak działa terapia pompą insulinową? Jest to innowacyjna metoda mająca zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 1. Ułatwia pacjentom kontrolowanie poziomu cukru we krwi, a także podnosi ich komfort funkcjonowania na co dzień. Na czym dokładnie opiera się działanie takiej pompy? Czy jest ona prosta w obsłudze?
Czym jest pompa insulinowa?
Małym urządzeniem elektronicznym wielkości telefonu komórkowego, którego diabetycy mogą używać do utrzymywania właściwego poziomu cukru we krwi. Zawiera komorę wypełnioną insuliną, a urządzenie samo podaje lek (pacjent podejmuje decyzję o ilości). Insulina ratuje życie i zapobiega groźnym powikłaniom cukrzycy.
Osoby ze zdrowymi trzustkami same produkują insulinę, z kolei osoby z cukrzycą używają w tym celu specjalnych urządzeń, czyli pomp insulinowych, które służą do wstrzykiwania organizmowi insuliny. Lekarze lub pacjenci, którzy zostali wcześniej przeszkoleni, programują pompę, aby wstrzykiwać konkretną ilość insuliny w określonych odstępach czasu.
Cena pompy insulinowej
Pompy do insuliny były kiedyś bardzo drogie. Dziś są powszechnie dostępne – zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Ich cena może być różna (w zależności od posiadanych funkcji, producenta, stopnia zaawansowania danego modelu). To inwestycja rzędu 3500-18000 zł (którą można spłacać w ratach), ale sama insulina jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Przeczytaj także: Jakie słodycze dla cukrzyków
Dla pacjentów do 26 r. życia chorujących na cukrzycę 1 typu, a także kobiet w ciąży z nią się zmagających, przysługuje także refundacja na pompę insulinową. Jednakże obowiązuje tu pewna kolejka i jako pierwsi takie dofinansowanie otrzymują ci diabetycy, którzy:
- zmagają się z problemem mocno niestałego poziomu glikemii oraz w przeszłości zostały u nich potwierdzone epizody bardzo silnej hiperglikemii czy hipoglikemii
- mają zarówno powikłania cukrzycy, jak i choroby współtowarzyszące np. nadciśnienie tętnicze
Jeśli chcesz skorzystać z refundacji na sprzęt dla cukrzyków, musisz udać się do poradni diabetologicznej.
Pompy insulinowe – rodzaje
Jakie pompy dla diabetyków są dostępne na rynku? Obecnie istnieją dwa rodzaje:
- OPI, czyli osobista pompa insulinowa – urządzenie z małym zbiornikiem na insulinę, którą można sterować ręcznie lub przez pilota. Dawki insuliny wprowadza się do krwi dzięki iniekcji
- wszczepiona pompa – urządzenie do podawania insuliny posiadające zbiornik o nieco większej objętość (15 ml). Pompa jest wszczepiana pod skórę, nad mięsień prosty brzucha. Insulina jest dostarczana do jamy otrzewnowej. Pompę uzupełnia się insuliną co 3 miesiące. Warto dodać, że wszczepiane pompy dla cukrzyków nie cieszą się dużym zainteresowaniem z ich strony.
Pompa insulinowa – wskazania oraz przeciwwskazania
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego OPI jest szczególnie zalecana u pacjentów, którzy zajmują się uprawianiem sportu (nawet zawodowo), prowadzą aktywny styl życia, a także wykonują pracę, która przekłada się nieregularne jedzenie posiłków.
Początek choroby, nadwaga, niedowaga, chęć prawidłowego prowadzenia cukrzycy u pacjentów z powikłaniami cukrzycy, a u kobiet – planowanie ciąży i karmienie piersią to kolejne wskazania do terapii pompą insulinową.
Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania pompy insulinowej? Tak. Urządzenia tego nie zaleca się osobom z niepełnosprawnością umysłową lub manualną, a także z zaburzeniami wzroku, pamięci i pacjentom z takimi chorobami skóry jak m.in. AZS czy ropnie skóry.
Jeśli pacjent i lekarz nie współpracują ze sobą lub jeśli pacjent nie zachowuje właściwej higieny osobistej, terapia pompą insulinową jest niemożliwa. Każdy z tych czynników może prowadzić do niewłaściwego obchodzenia się z urządzeniem i spowodować zagrożenie dla zdrowia i życia.
Terapia z pomocą pompy insulinowej
Terapia przy pomocy osobistej pompy insulinowej opiera się na odtwarzaniu działania trzustki, czyli wydzielaniu insuliny. Organizm pacjenta dostaje insulinę tylko jednego rodzaju – analogi szybko działające, które uskuteczniają się zaledwie po 10-15 minutach od podania przez 3-4 następne godziny. Pompa insulinowa pracuje ciągłe, a wlewy odbywają się w dwóch trybach w postaci:
- dawki podstawowej – małe, zaprogramowane ilości insuliny, dopasowane do indywidualnych zapotrzebowań pacjenta, które są dostarczane w trybie ciągłym
- bolusa, czyli dodatkowej dawki insuliny, podawanej wedle potrzeb “na żądanie”
Pacjenci korzystający z osobistych pomp insulinowych zwykle noszą je w kieszeni, więc ten rodzaj leczenia jest niezwykle dyskretny.
Warto też zauważyć, że terapia pompą insulinową przeznaczona jest dla osób z cukrzycą typu 1. U osób z cukrzycą typu 2 niezwykle rzadko stosuje się podskórne wlewy z insuliny – częstszym sposobem leczenia jest zmiana stylu życia i przyjmowanie specjalnych leków. W większości przypadków insulinoterapia z użyciem pompy jest leczeniem na całe życie pacjenta.
Jakie zalety i wady posiada pompa insulinowa?
Pompy insulinowe są nowoczesnym sposobem leczenia cukrzycy. Oczywiście jak każde urządzenie ma wady i zalety. Przede wszystkim pompy przynoszą pacjentom wiele korzyści – ułatwiają codzienne życie, czyniąc proces leczenia znacznie mniej uciążliwym. Sprawiają także, że liczba wstrzyknięć nie jest za częsta. Ponadto, terapia pompą insulinową zmniejsza wahania cukru we krwi i ryzyko hipoglikemii.
Jednak w przypadku pompy podskórnej u bardzo chudych pacjentów jest ona wyczuwalna przez skórę, co dla niektórych może być niekomfortowe.
Zobacz także: Insulinooporność – przyczyny, objawy
Problemem w osobistych pompach insulinowych jest to, że trzeba wykonywać regularne wkłucia, a co 3 doby należy wymienić igłę na nową. Trzeba też dbać o higienę w miejscu wkłucia, by nie doprowadzić do stanu zapalnego.
Podsumowując, pompy insulinowe są urządzeniami, które pozwalają na komfortowe życie diabetykom z niedziałającą tudzież uszkodzoną trzustką. Jednak jedynym sposobem na zapewnienie sukcesu w leczeniu cukrzycy jest ścisła dieta i spożywanie posiłków w odpowiednich odstępach czasowych.
Ważne jest więc przekazanie diabetykom właściwej wiedzy w kwestii liczenia białek, tłuszczów i węglowodanów w produktach, a także szkolenie z zakresu funkcji technicznych pompy.
