Jeśli poziom cukru we krwi jest zbyt wysoki, może to wskazywać na cukrzycę. Na tę chorobę aktualnie narażone są miliony ludzi. Podczas gdy cukrzyca typu 1 jest stosunkowo łatwa do zdiagnozowania, cukrzycę typu 2 trudniej rozpoznać. Z tego powodu bardzo ważne jest mierzenie stężenie glukozy w organizmie. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak sprawdzić poziom cukru!
Czym jest cukrzyca?
Cukrzyca to ogólnoustrojowa choroba przewlekła, którą cechuje hiperglikemia, czyli wysokim poziom glukozy we krwi. Według szacunków, w Polsce na tę chorobę cierpi ponad 1,5 miliona osób. Jest to schorzenie metaboliczne i wynika głównie z niedostatecznego wydzielania lub działania naturalnej insuliny w organizmie człowieka. Za jej produkcję odpowiada trzustka. Zadaniem insuliny jest stabilizacja stężenia glukozy (cukru) we krwi oraz jej prawidłowe wchłanianie przez komórki.
Odpowiedni poziom insuliny
Zbyt niski poziom insuliny w organizmie może powodować problemy dotyczące nie tylko gospodarki węglowodanowej. Zaburza także prawidłowy rozkład białek oraz tłuszczów. Z drugiej strony, zbyt duża ilość cukru we krwi może prowadzić do uszkodzenia ważnych organów, w tym nerek, serca, naczyń krwionośnych, a nawet oczu. Cukrzyca typu 1. występuje u ludzi na skutek braku lub nieprawidłowej budowy insuliny. Cukrzyca typu 2. objawia się natomiast w wyniku odporności na działanie insuliny w organizmie.
Prawidłowy poziom cukru we krwi
Pomiar cukru jest jednym z podstawowych badań laboratoryjnych. Prawidłowy poziom glukozy we krwi osoby dorosłej na czczo powinien wynosić od 60 do 100 mg/dl (miligramów na decylitr), a po posiłku nie powinien przekraczać 140 mg/dl.
U kobiet w ciąży poprawne stężenie glukozy we krwi na czczo powinno wynosić od 60 do 95 mg/dl. Po jedzeniu z kolei nie powinno wzrosnąć powyżej 120 mg/dl.
Sposoby mierzenia poziomu glukozy we krwi
Zatem jak sprawdzić poziom cukru? Chorzy na cukrzycę często badają poziom cukru we krwi – nawet kilka razy w ciągu dnia. Jednak osoby zdrowe również powinny wykonywać taki pomiar. Można to łatwo zrobić za pomocą Glukoza TEST, który jest dostępny w większości aptek.
Regularne pomiary poziomu cukru we krwi, nawet u osób zdrowych, pomagają w wczesnym wykryciu cukrzycy typu 2 i mogą zapobiec poważnym powikłaniom.
Test glukozy wykonuje się poprzez nakłucie palca przy użyciu sterylnej igły i umieszczenie kropli krwi na pasku testowym. Krew musi pokryć całą powierzchnię paska testowego. Przed wykonaniem testu ręce muszą być czyste, najlepiej umyte mydłem lub środkiem dezynfekującym. Po 3 minutach można odczytać wynik, porównując kolor na pasku z dołączoną skalą barw. Badanie musi być wykonane na czczo, ostatni posiłek można zjeść co najmniej 12 godzin wcześniej. Najbardziej wiarygodne wyniki można uzyskać, wykonując test tolerancji glukozy dwukrotnie. Poziom glukozy można również sprawdzić udając się do określonej placówki medycznej i oddając próbkę krwi. Kiedy rezultat badania nie mieści się w ustalonych normach, konieczne jest udanie się na konsultację do diabetologa.
Pomiar poziomu cukru we krwi można wykonać poprzez tzw. doustny test tolerancji glukozy. Jest on zlecany przez lekarza i polega na mierzeniu poziomu cukru we krwi na czczo, a następnie co 30, 60, 90 i 120 minut po wypiciu 75 g glukozy rozpuszczonej w wodzie. Test pokazuje, jak organizm reaguje na cukier.
Badanie poziomu cukru we krwi wykonuje się również w celu oceny skuteczności leczenia cukrzycy, na przykład po to, żeby sprawdzić, czy nie doszło do hiperglikemii (zbyt wysokiego stężenia glukozy) lub hipoglikemii (zbyt niskiego poziomu cukru we krwi).
Kto powinien koniecznie się badać?
Osoby po 45. roku życia powinny regularnie kontrolować poziom cukru we krwi. Dotyczy to zwłaszcza osób z otyłością, wysokim poziomem cholesterolu i trójglicerydów, a także z nadciśnieniem tętniczym, chorobami serca i naczyń krwionośnych. Dodatkowo zagrożone cukrzycą są również osoby, u których w rodzinie występowały przypadki tego schorzenia.
- Regularne monitorowanie poziomu cukru pozwala na szybkie wykrycie nieprawidłowości.
- Używanie glukometru pozwala na szybki i wygodny pomiar w domu.
- Testy paskowe są łatwe w użyciu i dostępne bez recepty.
- Ważne jest przestrzeganie zasad higieny podczas pobierania próbki krwi.
- Konsultacje z lekarzem pomagają w interpretacji wyników i doborze odpowiedniego leczenia.
FAQ: Jak sprawdzić poziom cukru?
- Jakie są metody pomiaru poziomu cukru we krwi?
- Najpopularniejszą metodą jest użycie glukometru, czyli urządzenia do samodzielnego pomiaru glukozy z kropli krwi pobranej z palca. Alternatywnie można wykonać badanie krwi w laboratorium lub skorzystać z ciągłego monitoringu glukozy (CGM).
- Jak przygotować się do pomiaru poziomu cukru?
- Przed pomiarem warto umyć ręce ciepłą wodą, aby usunąć zanieczyszczenia, które mogą wpłynąć na wynik. Należy także unikać naciskania palca przed nakłuciem, aby nie rozcieńczać krwi płynami tkankowymi.
- Jak często należy mierzyć poziom cukru we krwi?
- Częstotliwość pomiarów zależy od zaleceń lekarza i rodzaju cukrzycy. Osoby z cukrzycą typu 1 często mierzą poziom cukru kilka razy dziennie, natomiast osoby z cukrzycą typu 2 mogą wykonywać pomiary rzadziej, np. kilka razy w tygodniu.
- Co oznaczają wyniki pomiaru poziomu cukru?
- Norma poziomu glukozy na czczo wynosi zazwyczaj od 70 do 99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l). Wyniki powyżej tej wartości mogą wskazywać na stan przedcukrzycowy lub cukrzycę, dlatego w przypadku nieprawidłowości należy skonsultować się z lekarzem.
- Czy pomiar poziomu cukru jest bolesny?
- Pobranie kropli krwi z palca wiąże się z lekkim nakłuciem, które może powodować niewielki dyskomfort, ale zazwyczaj nie jest bolesne. Nowoczesne lancety są zaprojektowane tak, aby minimalizować ból podczas nakłucia.